Rượu vang sản xuất tại 10 quốc gia chứa hóa chất vĩnh cửu cao gấp nhiều lần ngưỡng cho phép – VietQ.vn

(VietQ.vn) – Một nghiên cứu mới do Mạng lưới Hành động Thuốc trừ sâu châu Âu (PAN Europe) công bố, mẫu rượu vang mới tại 10 quốc gia châu Âu (EU) phát hiện nhiễm acid trifluoroacetic (TFA).
Nghiên cứu của tổ chức Nature & Progrès phối hợp với Mạng lưới Hành động về Thuốc trừ sâu châu Âu (PAN Europe) phát hiện acid trifluoroacetic (TFA) – một sản phẩm phân hủy bền vững của nhiều hợp chất PFAS – hiện diện trong tất cả mẫu rượu vang mới với nồng độ đáng báo động. PFAS là nhóm hóa chất có khả năng tồn tại lâu dài trong môi trường và rất khó phân hủy, thường được gọi là các “chất ô nhiễm vĩnh cửu”.
Đáng chú ý, TFA được phát hiện trong 100% mẫu rượu vang mới, với nồng độ trung bình cao gấp khoảng 100 lần so với mức từng được ghi nhận trong các nghiên cứu về nước mặt và nước uống. Trong khi đó, không có dấu vết của TFA trong các mẫu rượu vang thu hoạch trước năm 1988, cho thấy sự ô nhiễm gia tăng này có thể liên quan trực tiếp đến việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chứa PFAS trong những thập kỷ gần đây.
Bà Virginie Pissoort, chuyên trách mảng thuốc trừ sâu tại Nature & Progrès, nhận định: “TFA xuất hiện trong tất cả các mẫu rượu vang mới, điều này không chỉ gây lo ngại về môi trường mà còn về sức khỏe người tiêu dùng”.
Nghiên cứu được thực hiện trên 49 mẫu rượu vang, bao gồm 10 mẫu rượu cũ và 39 mẫu rượu mới từ 10 quốc gia châu Âu. Ngoài TFA, các nhà khoa học còn phát hiện thêm 8 loại thuốc trừ sâu cùng các chất chuyển hóa của chúng trong 94% mẫu rượu sản xuất theo phương pháp canh tác thông thường.
Theo tờ Politico, cả 49 mẫu rượu vang được kiểm tra đều cho kết quả dương tính với TFA. Trong một số chai, nồng độ TFA ghi nhận lên tới 320 microgram/lít – cao gấp hơn 3.000 lần ngưỡng tối đa cho phép đối với dư lượng thuốc trừ sâu trong nước ngầm theo quy định của Liên minh châu Âu (EU). Các chuyên gia cảnh báo, kết quả này cho thấy mức độ lan rộng đáng báo động của loại hóa chất này trong chuỗi thực phẩm tại châu Âu.
Việc sử dụng rộng rãi thuốc trừ nấm – trong đó có các sản phẩm chứa PFAS – trong canh tác nho khiến vườn nho trở thành điểm nóng tích tụ hóa chất. PAN Europe cho biết TFA không được phát hiện trong các chai vang sản xuất trước năm 1988, nhưng hàm lượng đã tăng dần trong các thập kỷ sau do sự gia tăng sử dụng thuốc trừ sâu và chất làm lạnh chứa fluor.
Ông Helmut Burtscher-Schaden, nhà nghiên cứu thuộc tổ chức môi trường Global 2000 (Áo) và là trưởng nhóm thực hiện nghiên cứu, nhận định “đây là hồi chuông cảnh báo không thể xem nhẹ”. Việc TFA tích tụ với mật độ lớn trong cây trồng cho thấy con người có thể đang hấp thụ loại hóa chất này qua thực phẩm nhiều hơn so với những suy đoán trước đây.
Nghiên cứu có tên “Thông điệp từ chai rượu” đã tiến hành phân tích cả rượu vang hữu cơ và rượu vang sản xuất thông thường. Mặc dù các sản phẩm hữu cơ ghi nhận nồng độ TFA thấp hơn, không có mẫu nào hoàn toàn không bị nhiễm. Rượu vang từ Áo được phát hiện có mức ô nhiễm cao nhất, song các nhà nghiên cứu khẳng định đây là vấn đề mang tính chất toàn châu Âu.
Phát biểu với Politico, Giáo sư Michael Müller thuộc Đại học Freiburg (Đức), người thực hiện nghiên cứu độc lập xác nhận kết quả tương tự, nhận định: “Không còn loại rượu vang nào không bị nhiễm hóa chất. Ngay cả canh tác hữu cơ cũng không thể ngăn chặn hoàn toàn vì TFA đã hiện diện ở khắp nơi trong môi trường”.
TFA là sản phẩm phụ của PFAS – nhóm hợp chất chứa fluor được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm gia dụng, thiết bị nhà bếp, bọt chữa cháy và thuốc trừ sâu nông nghiệp. Những chất này có đặc tính kháng nhiệt, nước và dầu, đồng thời rất khó phân hủy, khiến chúng tích tụ trong môi trường và cơ thể sinh vật, có nguy cơ gây ung thư, tổn thương gan và ảnh hưởng sinh sản.
Trong khi các nguy cơ từ các hợp chất PFAS chuỗi dài đã được ghi nhận rộng rãi, TFA trước đây từng được xem là tương đối ít độc hại. Tuy nhiên, một nghiên cứu do ngành công nghiệp tài trợ vào năm 2021 đã phát hiện TFA có khả năng gây dị tật nghiêm trọng ở bào thai thỏ, từ đó dẫn đến đề xuất phân loại TFA là chất độc đối với sinh sản theo khuôn khổ quản lý hóa chất REACH của EU.
Theo bà Salomé Roynel, cán bộ chính sách của PAN Europe, hiện nay TFA thường xuyên vượt mức 0,1 microgram mỗi lít – giới hạn tối đa được phép đối với các chất chuyển hóa có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản trong nước ngầm theo quy định của EU. Bà nhấn mạnh rằng thực trạng này càng cho thấy sự cần thiết phải hành động khẩn trương hơn bao giờ hết.
Báo cáo được công bố chỉ vài tuần trước khi các nước thành viên EU bỏ phiếu xem xét lệnh cấm đối với flutolanil – một loại thuốc trừ sâu PFAS được cho là nguồn phát thải TFA lớn. PAN Europe cùng nhiều tổ chức môi trường kêu gọi cấm hoàn toàn tất cả thuốc trừ sâu có chứa PFAS trên toàn EU. Tuy nhiên, một số nhóm công nghiệp lập luận rằng thuốc trừ sâu chứa PFAS vẫn cần thiết để bảo vệ mùa màng. Giáo sư Müller phản bác quan điểm này, khẳng định: “Hoàn toàn có chất thay thế. Nói rằng các hóa chất này là thiết yếu là điều không đúng sự thật”.
Theo Cơ quan Hóa chất Châu Âu (ECHA), PFAS là một nhóm gồm hàng nghìn chất khác nhau được ứng dụng rộng rãi trong quá trình sản xuất các sản phẩm tiêu dùng như dệt may, bao bì đóng gói thực phẩm, chảo nấu ăn, mỹ phẩm và sơn. PFAS có cấu trúc rất ổn định do liên kết hóa học chặt chẽ giữa carbon và nhiều nguyên tử flo. Cấu trúc này giúp PFAS mang những đặc tính hữu dụng như khả năng chống thấm nước, dầu mỡ và bụi bẩn. Tuy nhiên, điều này cũng khiến chúng trở thành “hóa chất vĩnh cửu”, khó phân hủy và tồn tại lâu bền trong môi trường. 
PFAS đang được chú ý vì có thể gây tích lũy sinh học và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe như gây ra các bệnh lý ung thư, bệnh thận, bệnh lý tuyến giáp, tăng cholesterol trong máu, tác dụng lên hệ miễn dịch và khiến trẻ sơ sinh bị nhẹ cân.
Tại bang New York, PFAS và Phthalates là các chất trong danh mục đề xuất bị hạn chế trong bao bì. Bang California ưu tiên các sản phẩm chọn phương pháp xử lý các chất có chứa PFAS để sử dụng trên vải hoặc da. Bang Washington cho phép Bộ Sinh Thái Học (Washington State Department of Ecology) đẩy nhanh quy định về các sản phẩm ưu tiên có chứa PFAS trong chương trình Sản phẩm An toàn hơn cho Washington.
Tại Pháp, nghị sĩ Nicolas Thierry trình một dự luật vào ngày 12/2 nhằm cấm sử dụng PFAS trong các sản phẩm không thiết yếu từ năm 2025. Liên minh châu Âu cũng đang xem xét lệnh cấm PFAS trên toàn khu vực, có thể có hiệu lực sớm nhất vào năm 2026.
Việc tránh hoàn toàn PFAS gần như là không thể, nhưng có một số biện pháp giúp giảm tiếp xúc với hóa chất này đó là hạn chế sử dụng chảo chống dính hoặc chọn loại không chứa PFAS. Tránh bao bì thực phẩm có lớp chống dầu mỡ, chẳng hạn như giấy gói đồ ăn nhanh. Sử dụng nước lọc hoặc nước đóng chai thay vì nước máy có nguy cơ nhiễm PFAS. Bảo quản thực phẩm trong hộp thủy tinh thay vì hộp nhựa.
An Dương (T/h)
tin tuc
bantinmoi

  
1 2 3
Về đầu trang

source

Tin Liên Quan